230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja

https://m.facebook.com/watch/?v=1771038773057351&_rdr
klasa 0b
All-focus

Konstytucja to najważniejszy dokument prawny państwa demokratycznego. Określa ona ustrój państwa, kompetencje władz oraz prawa i obowiązki obywatela.

Jan Matejko „Konstytucja 3 Maja”

3 maja 1791 roku została uchwalona pierwsza polska konstytucja. Została zatwierdzona przez Sejm Wielki w Warszawie, na którego czele stał marszałek Stanisław Małachowski. Do głównych twórców konstytucji należeli król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj a także marszałek sejmu Stanisław Małachowski.

 Stanisław Małachowski  
Hugo Kołłątaj
Ignacy Potocki
Stanisław August Poniatowski

Konstytucja powstała w dramatycznym dla Polski okresie. Sąsiedzi Polski, Rosja, Austria i Prusy dokonały w 1772 roku pierwszego rozbioru ziem polskich, naruszając suwerenność i niezależność naszego państwa.

Konstytucja określała reformy, które miały ograniczyć samowolę magnatów i wtrącanie się obcych mocarstw w wewnętrzne sprawy Polski. Stanowiła nadzieję na uratowanie niezależności państwa.

Kazimierz Wojnakowski  „Uchwalenie Konstytucji 3 maja”

Co zmieniała Konstytucja 3 Maja w ustroju państwa?

  • znosiła liberum veto i wolną elekcję
  • wprowadzała ustrój monarchii konstytucyjnej z dziedziczną władzą królewską
  • władza w państwie, zgodnie z ideą oświecenia, została podzielona na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą
  • władzę ustawodawczą miał sprawować sejm
  • władzę wykonawczą oddano w ręce króla i rządu nazwanego Strażą Praw
  • władza sądownicza miała spocząć w rękach niezawisłych sądów
  • prawa wyborcze przyznano szlachcie, która posiadała majątek